نشست هم‌اندیشی اعضای کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی برگزار شد

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت بین‌الملل، در این جلسه که چهارشنبه 22 آذر 1402 تشکیل شد؛ دکتر محمدحسین نکوفر، مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر محمد سلطانی نژاد، مشاور بین‌الملل دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، دکتر محمودرضا دلاور، مدیرکل اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان بین‌الملل معاونت بین‌الملل دانشگاه تهران، دکتر علی نخعی، مشاور معاون بین‌الملل دانشگاه تهران، دکتر محسن مسیحی، مدیر امور بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف، دکتر مهدی مقتدایی و دکتر مهدی توکلی زاده به ترتیب معاونان بین‌الملل و فرهنگی - دانشجویی پردیس بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر روح اله باقرزاده، مدیر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و علی صیادی، کارشناس مسئول روابط بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز حضور داشتند.

 

در ابتدا دکتر نکوفر با توجه به حضور اعضا جدید، تاریخچه‌ای از چگونگی آشنایی اعضا پنج دانشگاه برتر ایرانی که قریب به 11 سال پیش و در پی دعوت دانشگاه سانتیاگو د کمپوستلای اسپانیا(USC) از دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و ایران، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و تهران برای حضور در کنسرسیوم بزرگی از 15 دانشگاه مطرح اروپایی، 5 دانشگاه عراقی و 5 دانشگاه ایرانی و در ادامه، پیشنهاد دانشگاه علوم پزشکی تهران به معاونان بین‌الملل وقت این دانشگاه‌ها برای تشکیل کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی(5TIUC) برای استفاده از ظرفیت‌های مشترک در مسیر توسعه دانشگاه‌های عضو مدتی پس از سفر اسپانیا، گزارشی را ارائه کرد.

تشکیل جلسات متعدد رسمی و توجیهی ملاقات با روسا، معاونان بین‌الملل، آموزشی و پژوهشی وقت پنج دانشگاه برتر ایرانی به‌صورت فردبه‌فرد و درنتیجه آن امضای قرارداد همکاری برای تبادلات دانشجویی در سطح بین‌الملل، حضور مشترک اعضا کنسرسیوم در نمایشگاه‌های بین‌المللی، برگزاری جشنواره ورزشی مشترک برای دانشجویان بین‌الملل پنج دانشگاه برتر، برگزاری مشترک روز بین‌الملل، برگزاری سه دوره کنگره بین‌المللی سازی آموزش عالی، طراحی و راه‌اندازی وب‌سایت کنسرسیوم برای مدون سازی اطلاعات، برگزاری دوره Middle East Europe Foreign با موضوع بیماری‌های غیرواگیر، آب و انرژی‌های تجدیدناپذیر توسط دانشگاه تهران و کمک دیگر دانشگاه‌های عضو، طراحی لوگوی اختصاصی کنسرسیوم توسط دانشگاه تهران، امضای تفاهم‌نامه همکاری 5 ساله کنسرسیوم با هدف استفاده از ظرفیت‌های مشترک در حوزه بین‌الملل، میزبانی دانشگاه علوم پزشکی تهران از هیئت دانشگاه USC اسپانیا با حضور 15 استاد مطرح این دانشگاه در پنج دانشگاه کنسرسیوم، نگارش برنامه عملیاتی کنسرسیوم توسط دانشگاه صنعتی شریف، تشکیل نشست برگزاری دوره‌های مشترک همگرا توسط کنسرسیوم که منجر به ارائه پروپوزال‌ها و تصویب رشته‌های مهندسی داروسازی، مهندسی پزشکی، هوش مصنوعی در پزشکی و تصویب فلوچارت رشته‌های همگرا برای تعیین مسیر گردش کار شد، تمدید تفاهم‌نامه همکاری کنسرسیوم به مدت 5 سال دیگر تا سال 1405، تصویب اجرایی کردن یکی از رشته‌های مشترک مهندسی سلامت و مهندسی داروسازی برای پذیرش دانشجوی غیر ایرانی و همچنین تشکیل جلسه برنامه‌ریزی استخراج رشته‌های مشترک در پردیس‌های بین‌المللی کیش دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم در منطقه آزاد کیش از مهم‌ترین مواردی بود که مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران، از سابقه تشکیل کنسرسیوم 5TIUC (5Top Iranian Universities Consortium) برشمرد.

دکتر نکوفر در ادامه سخنان خود ضمن درخواست همکاری از اعضا برای انجام هماهنگی لازم جهت تشکیل جلسه روسای دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم، موضوع تشکیل صندوق مشترک کنسرسیوم برای هزینه کرد مخارج دبیرخانه را مطرح کرد و اظهار داشت: تشکیل صندوق مشترک، نیازمند تصویب هیئت‌امنای دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم است و با توجه به مصوبه کنسرسیوم مبنی بر تخصیص اعتبار به صندوق مشترک، تحقق آن برای ادامه فعالیت‌ها امری ضروری است.

وی همچنین درباره موضوع انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین‌المللی کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی با دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران گفت: زبان بین‌المللی جهان امروز، زبان رتبه‌بندی‌ها است و همکاری مشترک اعضای کنسرسیوم دارای ارزش‌افزوده‌ای بسیار به‌ویژه در ارتقا رتبه دانشگاه‌ها است که در همین راستا ضرورت ارتقا سطح دانش بین‌الملل در همه سطوح اعم از موضوع دیپلماسی علم و شناخت فضای بین‌الملل امری مهم است و با توجه به شناخت جهان و معرفی آن به جهانیان با متدولوژی مختلف توسط دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، انعقاد این تفاهم‌نامه همکاری با هدف اجرای عملیاتی مفاد آن و با اهداف کلی آموزش و گسترش این فرهنگ صورت پذیرفت.

مدیر روابط بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایان از برگزاری برنامه TUMS International Partner Week در اواخر اردیبهشت 1403 خبر داد و از اعضای کنسرسیوم خواست که برای حضور در این برنامه و معرفی برترین‌های کنسرسیوم با توجه به دعوت از شرکای جهانی همکار در حوزه بین‌الملل و شرکت‌های دانش‌بنیان، آمادگی و همکاری لازم برای ارائه پیشنهاد‌ها و همکاری اجرایی را داشته باشند.

 

در ادامه دکتر سلطانی نژاد، همکاری دانشکده مطالعات جهان با کنسرسیوم پنج دانشگاه برتر ایرانی در مسیر تحقق اهداف و رفع نیازهای کنسرسیوم را باعث افتخار دانست و بیان داشت: نزدیک‌ترین رشته به مطالعات جهان، رشته روابط بین‌الملل است که دیدگاهی کلان، ساختاری و استشراقی دارد؛ درحالی‌که در مطالعات جهان، دیدگاهی بومی و ملی برای شناسایی ظرفیت کشورها مورد نظر است و به کشورهایی که دیده نمی‌شوند و از ساختار کلان روابط بین‌الملل حذف می‌شوند؛ کمک می‌کند تا بتوانند الگوهایی را ارائه کنند که حتی در سطح کلان، به مدیریت جهانی کمک کنند و هدف از نگاه انتقادی این رشته، نگاه انتقادی سازنده بر چگونگی مشارکت در دانش جهانی با تاکید بر رویکردهای بومی است.

وی افزود: آنچه مطرح شد؛ در بعد دیپلماسی است؛ اما آنچه نیاز به توجه دارد؛ مسئله مطالعات کشوری است و رشته‌های مربوط به حوزه مطالعات کشوری، معطوف بر شناخت کشورها از زاویه دید خودشان و آنچه ما متوجه می‌شویم است؛ که در این حوزه از کشورهای غرب آسیا رشته‌های مطالعاتی برای کشورهای عراق، فلسطین اشغالی و مصر دایر هستند و رشته مطالعات عربستان هم در حال راه‌اندازی است.

وی در خصوص نیروهای انسانی و اعضای هیئت‌علمی فعال در این حوزه نیز گفت: نیروهای انسانی فعال در این رشته‌ها، از برترین‌های ایران هستند که تجربه‌های میدانی و دیپلماتیک دارند؛ در آن کشورها زندگی کرده‌اند و روابط و شناخت نزدیکی با این کشورها دارند و می‌توان با استفاده از این نیروهای کارآمد، به‌عنوان آغاز همکاری اجرایی و عملیاتی دانشکده مطالعات جهان با کنسرسیوم، سلسله کارگاه‌های آموزشی چندساعته با توجه به نیاز اعضا و سرفصل‌های آموزشی پیشنهادی برای شناخت کشورهای مورد نظر، از مباحث پایه‌ای و اجتماعی تا مباحث تخصصی مثل شناخت نظام درمانی و آموزشی برگزار کرد.

 

دکتر مقتدایی نیز ضمن استقبال از پیشنهاد مطرح‌شده اظهار داشت: آنچه از کشورها می‌دانیم؛ غیرعلمی، تجربی و بر اساس آزمون‌وخطا است و یادگیری آکادمیک و کلاسیک درباره دیپلماسی علم و شناخت کشورها مثمر ثمر خواهد بود؛ به همین منظور، علاقه‌مند به استفاده از این ظرفیت در حوزه شناخت آفریقا به‌ویژه کشور غنا هستیم.

معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی ایران، همچنین با توجه به راه‌اندازی و تصویب رشته دیپلماسی سلامت در مقطع PhD در دانشگاه علوم پزشکی ایران با همکاری دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه و طراحی کوریکولوم آموزشی آن، ظرفیت همکاری دانشگاه مطالعات جهان در بستر کنسرسیوم برای بررسی این کوریکولوم و امکان دریافت نظرات و پیشنهادات تخصصی لازم را بسیار ارزشمند دانست.

 

دکتر باقرزاده نیز استفاده از ظرفیت دانشکده مطالعات جهان در دانشگاه‌ها و رشته‌های فنی را بسیار مهم دانست و اظهار داشت: شاید ما بتوانیم در حوزه علمی، چند کشور محدود را شناسایی کنیم و این سفارش گروهی را بدهیم که موضوع خاصی در کشور خاصی انجام شود و آن دستور خدمات را با مشارکت هم انجام دهیم و دانشکده مطالعات جهان، فرهنگ و محیط کار کشور مورد نظر را به ما آموزش دهد و بگوید که مکانیسم‌های فعال و ساختار رسمی همکاری در کشور مورد نظر چیست و این نه‌تنها موضوعی جذاب و سودمند است بلکه کاری علمی با اتفاق‌نظر پنج دانشگاه است که از پراکندگی مطالعات جهانی درون دانشگاهی و درون دانشکده‌ای تجربی و غیر آکادمیک و همچنین موازی کاری و صرف بودجه‌های مربوط به آن جلوگیری کرده و باعث می‌شود وقتی با کشورها همکاری می‌کنیم؛ بدانیم سابقه، روش و مکانیسم همکاری با آن کشور ازنظر علمی و دیپلماسی چگونه است.

مدیر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه صنعتی امیرکبیر افزود: این مسیر کمک می‌کند بدون برنامه و شناخت آکادمیک وارد روابط همکاری با کشورها نشویم و از بی‌نظمی و تک‌روی در روابط بین‌المللی دانشگاهی بدون توجه به ظرفیت‌های موجود در کشورهای مورد همکاری، رقابت‌های مخرب با پیامدهای منفی در شکل‌گیری همکاری‌های علمی و بین‌المللی بین دانشگاه‌های کشور و حتی تعدد تاسیس شعب بدون توجه به ظرفیت در دیگر کشورها جلوگیری می‌کند.

 

دکتر دلاور نیز با بیان اینکه در ابتدا باید دانست هدف از بین‌المللی سازی چیست و آیا هدف، طرز فکر رایج جذب دانشجو و تامین مالی است؛ اظهار داشت: بین‌المللی سازی اهداف وسیعی دارد و باید هدف را فراتر از جذب دانشجو در نظر بگیرم و به رفع موانع و بررسی چالش‌هایی مثل زبان آموزش، تامین منابع مالی برای همکاری و شرکت در فرصت‌های مطالعاتی و کنفرانس‌های بین‌المللی، منع اعزام اعضای هیئت‌علمی به برخی کشورهای پیشرفته در علم و قطع ارتباط با برخی منابع مهم کسب دانش بپردازیم.

توجه ویژه به رتبه‌بندی و ارتقا آن با توجه به تاثیر موثر در انعقاد تفاهم‌نامه همکاری حتی در کشورهای همسایه، توجه به تحولات جهانی و جذب دانشجو از کشورهای علاقه‌مند به همکاری مانند هند، توجه به قدرت‌های نوظهور در آفریقا، آمریکای جنوبی و به‌ویژه آسیای شرقی مانند کشورهای هند، چین، ویتنام، تایوان و کره جنوبی برای ارتباط و همکاری، ضرورت مستندسازی با توجه به تغییرات مدیریتی دانشگاه‌های عضو، تحلیل بازارهای بین‌المللی برای شناخت دیپلماسی عمومی و آینده‌پژوهی این امر که جهان به چه سمت و سویی می‌رود، بررسی خروجی بین‌المللی سازی، مزیت شبکه‌ای شدن، استفاده از همکاری‌ها در بحث توسعه فناوری و تجاری‌سازی برای ملموس شدن همگانی مزیت بین‌المللی سازی، تحلیل انگیزه ورود دانشجویان بین‌الملل برای تحصیل در ایران از نظر علمی و فرهنگی و جغرافیایی، تقسیم وظایف بین اعضای کنسرسیوم با توجه به مزیت‌های نسبی مختلف هر یک از دانشگاه‌ها، شبکه‌ای شدن آموزش عالی با معرفی مزیت‌های مشخص و قابل‌شناسایی آن، هماهنگی بین اعضا، تعریف پایان‌نامه‌ها و طرح‌های پژوهشی مشترک، برگزاری نمایشگاه‌ها و اطلاع‌رسانی مطلوب آن‌ها، تبلیغات مناسب در فضای مجازی با توجه به پیشرفت‌های جهانی در حوزه تبلیغات، استفاده از رایزنان علمی، فناوری، فرهنگی و تجاری ایران در دیگر کشورها، اعلام و به اشتراک‌گذاری مزیت‌های نسبی هر یک از اعضای کنسرسیوم برای معرفی به مهمانان بین‌المللی توسط دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم، مهارت‌آموزی و تجاری‌سازی در اولویت‌ها، تعاملات بین‌رشته‌ای مانند موضوعات مهندسی سلامت، داروسازی و ورزش با توجه به تقاضای جهان برای آموزش به‌جای عرضه آن، از دیگر مسائل و سرفصل‌های پیشنهادی مدیرکل اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان بین‌الملل معاونت بین‌الملل دانشگاه تهران در این نشست بود.

 

دکتر مسیحی نیز ضمن استقبال از برگزاری برنامه‌های علمی و آموزشی در حوزه دیپلماسی علمی توسط دانشکده مطالعات جهان، با اشاره به برگزاری سری برنامه‌های هفته پژوهش دانشگاه صنعتی شریف در نیمه اول دی‌ماه 1402 از اعضای کنسرسیوم برای حضور در برنامه روز بین‌المللی سازی و پژوهش این دانشگاه با هدف گفتمان سازی در سطح دانشگاه و انتقال تجارب در سطوح مدیریتی و کارشناسی دعوت و پیشنهاد کرد که این برنامه به‌صورت گردشی در هرسال توسط یکی از اعضای کنسرسیوم طی هفته پژوهش برگزار شود.

مدیر امور بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف در ادامه بر مباحث هم‌افزایی و هماهنگی اعضای کنسرسیوم، استفاده از روش‌های نوین از طریق همکاری‌های مشترک در تولید مقالات علمی با دانشگاه‌های کشورهای هدف برای ارتقا رتبه‌بندی، برگزاری جلسه روسا برای طرح مسائل مالی و مباحث رتبه‌بندی، طرح موضوع همکاری مشترک کنسرسیوم برای استفاده از ظرفیت‌های همکاری در چین با توجه به محدودیت منابع در همکاری انفرادی هر دانشگاه در جلسه روسا، ایجاد مرکز فناوری مشترک پنج دانشگاه عضو کنسرسیوم در کشورهای همسایه با هدف تاثیر عضویت در کنسرسیوم در ارتقا و پیشرفت دانشگاه‌های عضو تاکید کرد.

استفاده از ظرفیت پیشنهاد دانشگاه سچنوا روسیه مبنی بر تشکیل اتحادیه‌ای بین دانشگاه‌های اوراسیا در حوزه علوم پزشکی و مهندسی پزشکی و حضور دانشگاه صنعتی شریف به نمایندگی از کنسرسیوم در این اتحادیه با هدف توسعه برنامه‌ها، حضور مشترک اعضای کنسرسیوم در برخی برنامه‌های بین‌المللی مانند نمایشگاه‌ها و کنفرانس‌ها، فعالیت‌های اجرایی و عملیاتی کنسرسیوم در کنار مستندسازی، تنظیم نامه‌ای به امضای اعضای کنسرسیوم مبنی بر آمادگی برای برگزاری اجلاس دانشگاه‌های برتر کشور در حوزه چین و تعیین محورهای برگزاری این اجلاس نیز از دیگر پیشنهاد‌ات معاون بین‌الملل دانشگاه صنعتی شریف بود.

 

در جمع‌بندی این نشست، معاون بین‌الملل دانشگاه علوم پزشکی تهران از حضور اعضا و ارائه پیشنهادات و نظرات سازنده برای تحقق اهداف کنسرسیوم قدردانی کرد و اظهار داشت: با توجه به شرایط موجود در کشور عراق پس از افتتاح دانشگاه سبطین(ع)، همراهی دولت، همکاری وزارت علوم عراق و فعالیت‌های پیگیرانه رایزنان فرهنگی و علمی ایران در این کشور، ظرفیت‌های همکاری مناسبی برای اعضای کنسرسیوم در این کشور وجود دارد که با شناخت بیشتر سازوکارهای همکاری به‌صورت علمی، می‌توان استفاده مطلوب و موثری از این پتانسیل برای کشور و کنسرسیوم ایجاد کرد.

دکتر آیتی درباره استفاده از ظرفیت‌های موجود در کشور چین برای همکاری بیان داشت: چین زمینه و پتانسیل همکاری بالایی در حوزه اقتصادی، فرهنگی و علمی دارد و بسیاری از کشورها در حال استفاده از این ظرفیت هستند.

وی در ادامه پروژه Torch در وزارت علوم کشور چین با جذب بیش از یک‌صد و بیست هزار ایده از کشورهای مختلف جهان و پرداخت بودجه‌های مناسب برای اجرای ایده‌های برتر را به حاضران معرفی کرد و افزود: این پروژه در حوزه ساخت پارک‌های علم و فناوری فعالیت داشته و قراردادی نیز برای ساخت پارک علم و فناوری با دانشگاه نیو ساوت ولز استرالیا دارد و ما می‌توانیم به‌عنوان پنج دانشگاه برتر ایرانی این پیشنهاد را به چین بدهیم که پروژه مشترکی با این کشور برگزار کنیم.

حضور اعضای کنسرسیوم در برنامه روز بین‌الملل هفته پژوهش دانشگاه صنعتی شریف، برگزاری سلسله کارگاه‌های آموزشی کشورشناسی با اولویت ترتیبی عراق، آفریقا و چین برای دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم و برگزاری دوره آموزشی دیپلماسی علم در دو بعد جهانی و منطقه‌ای برای مدیران، اساتید و کارشناسان دانشگاه‌های عضو کنسرسیوم با توجه به فعالیت دانشگاه‌های عضو در کشورهای منطقه توسط دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران از مصوبات این هم‌اندیشی بود.