رشته فارماسیوتیکس (Pharmaceutics) از جمله شاخه های مهم داروسازی است که جایگاه مهمی را از نظر آموزشی و پژوهشی در مقاطع تحصیلی دکترای حرفه ای و Ph.D  داروسازی دارد. هدف اصلی درعلم فارماسیوتیکس تبدیل یک دارو با منشاء طبیعی و یا سنتتیک به یک فرآورده دارویی (انواع اشکال دارویی جامد، نیمه جامد و یا مایع)قابل مصرف برای بیمار می­باشد. فرآیند تهیه یک فرآورده دارویی می­تواند با انجام مطالعات اولیه یا به عبارتی پیش فرمولاسیون بر روی ماده اولیه دارویی آغاز شود. در این مطالعات خواص مختلف فیزیکی و شیمیایی ماده مورد بررسی قرار خواهد گرفت. سپس در ادامه کار با به کارگیری مواد جانبی مختلف می­توان فرآورده ای با خواص مطلوب و کارآیی مورد نظر را تهیه نمود .

با توجه به نقش مهم داروسازان در صنایع داروسازی، یکی از اهداف مهم آموزش علمی فارماسیوتیکس تربیت فارغ التحصیلانی عالم و کارآمد جهت ارائه خدمت در این صنعت مهم می­باشد.

به‌ عبارت‌ دیگر رشته‌ داروسازی‌ به‌ شناخت‌ ماده‌ مؤثره،  فرموله‌ کردن‌ این‌ ماده‌ (تبدیل‌ ماده‌ مؤثر به‌ فرمی‌ که‌ قابل‌ مصرف‌ برای‌ بیمار باشد مثل‌ قرص‌، کپسول‌، شربت‌ یا استفاده‌ از روش‌های‌ تزریقی‌) و بررسی‌ اثرات‌ دارو بر بدن‌ بیمار می‌پردازد.

بدین منظور دانشجویان داروسازی به عنوان بخشی از آموزش خود می­بایستی که واحد های آزمایشگاه داروسازی صنعتی را بگذرانند. در مجموع میتوان گفت که داروسازان آشنا به علم فارماسیوتیکس می­توانند در عرصه داروخانه، صنایع داروسازی و مراکز تحقیقاتی از آموخته های خود استفاده نمایند.

فعالیت آموزشی این آزمایشگاه ارائه واحدهای عملی فارماسیوتیکس در موضوع داروسازی صنعتی در طی دوره عمومی و Ph.D. است.

در این آزمایشگاه همچنین در زمینه های مختلف از جمله ساخت اشکال دارویی معمولی (قرص، کپسول، شربت، پماد و میکروسفرها…)و سیستم های دارورسانی نوین (از جمله قرص های آهسته رهش،  نانوذرات، لیپوزوم ها، میکروذرات و چسب های پوستی)، ارزیابی ویژگی های فیزیکوشیمیایی آن ها، مقایسه اشکال دارویی مختلف، و نیز مباحث پایه ای داروسازی مانند بررسی فاکتورهایی که در فرایند ساخت یک فرآورده و ویژگی های آن تأثیرگذار هستند، کار می شود.

واحدهای درسی در این آزمایشگاه تحت عنوان آزمایشگاه فارماسیوتیکس 2 تا 4 در 8 واحد عملی ارائه می­شود که در هرکدام از انها به بررسی و ساخت اشکاه مختلف دارویی پرداخته می­شود.

در آزمایشگاه فارماسیوتیکس 2 به روشهای ساخت گرانولاسیون و ساخت قرص و کپسول و بررسی خصوصیات آنها پرداخته می­شود.

در آزمایشگاه فارماسیوتیکس 3 ، ساخت و فرمولاسیون انواع شربتها و امولسیونهای دارویی انجام می­شود و آزمایشگاه های فارماسیوتیکس 4 و 5 نیز به ترتیب به ساخت انواع پماد، شیاف، کرم و میکروسفرهای دارویی اختصاص دارند.

 

این آزمایشگاه، دارای مجموعه ای از دستگاه های ساخت و بررسی فیزیکوشیمیایی شکل های دارویی مختلف می باشد:

1-قرص:  گرانولاتور نوسانی، مخلوط کن سیگما، پرس قرص تک سنبه ای، تست مقدار انحلال، سختی سنج، تعیین زمان باز شدن قرص ها، فرسایش سنج ، دستگاه های دراژه و روکش دادن قرص و ...
2- محلول و سوسپانسیون: انواع مخلوط  کن ها، هموژنایزر، پرکن محلول ها ، سانتریفیوژ و ....
3-شیاف : دستگاه های قالب گیری، ذوب پایه ، تست  ذوب و ....
از جمله دیگر تجهیزات این آزمایشگاه می توان به دستگاه کپسول پرکنی نیمه اتوماتیک ، انکوباتور، اسپکتروفتومتر UV، ویسکومتر ، ph متر ، دستگاه تقطیر در خلاء، الکترواسپینینگ و ... اشاره کرد.

 

تعدادی از دستگاههای موجود در این آزمایشگاه به شرح ذیل می باشد:

 

           

دستگاه - اسپکتروفتومتر                                                          دستگاه -اندازه گیری - حلالیت

          

دستگاه-پلاریمتر                                                                                              دستگاه-سختی-سنج

          

دستگاه-گرانولاتور                                                                                                   شیکر-انکوباتور

          

دیگ-دراژه                                                                                               همزن-های-مکانیکی

          

دستگاه-تست-زمان-باز-شدن                                                                        دستگاه-الکترواسپینینگ

          

دستگاه-پرس-قرص-تک-سمبه                                                   هموژنایزر                                                           دستگاه-کپسول-پرکنی